جراحی گوش که عموماً به آن اتوپلاستی گفته میشود به منظور تغییر شکل گوش انجام میشود. این عمل با اهداف زیبایی یا اصلاح نقصهای ژنتیکی انجام میشود. این عمل برای بیمارانی که گوشهای آنها به پیشانی خیلی نزدیک است یا از آن خیلی دور است مفید است. افرادی که ناهنجاریهای مادرزادی دارند یا افرادی که گوش آنها به دلیل وارد آمدن ضربات شدید آسیب دیده است میتوانند تحت این عمل جراحی قرار گیرند. در بیشتر موارد میتوان بلافاصله پس از عمل، تغییرات مشهود را دید به خصوص در مواردی که گوش برجسته تحت عمل قرار گرفته باشد.
مزایا
- با استفاده از این روش جراحی میتوان انواع مشکلات گوش نظیر بزرگ بودن گوش (ماکروتیا)، گوش خفاشی، تفاوت ظاهری بین دو لاله گوش و… را درمان نمود.
- نتایج حاصل از انجام اتوپلاستی با حداقل عوارض جانبی دوام نسبتاً زیادی خواهد داشت.
- عمل جراحی گوش باعث بهبود روحیه فرد شده و اعتماد به نفس او را در موقعیتهای اجتماعی افزایش میدهد
- عمل جراحی گوش برای درمان گوش و بازیابی شکل اولیه آن پس از آسیبدیدگیهایی نظیر گاز گرفتگی سگ یا ابتلا به سرطان انجام میشود.
- این عمل ظرف مدت کوتاهی در حدود 1 تا 2 ساعت انجام میشود.
چه کسانی کاندیدای انجام عمل جراحی گوش هستند؟
- عملهای جراحی گوش بهترین راه برای بیمارانی است که انتظارات واقعبینانهای نسبت به نتایج حاصل از آن دارند.
- افرادی که تمایل دارند ظاهر گوش آنها بهبود یابد
- کودکانی که سن آنها بیش از 5 سال باشد و همچنین بزرگسالان
- بیمارانی که سابقه ابتلا به مشکلات اسکاری نظیر کلوئیدها را نداشته باشند.
- افرادی که در معرض ناتوانی شنوایی کامل یا جزئی قرار دارند
- افرادی که مبتلا به التهاب مزمن گوش هستند باید قبل از این که تحت عمل اتوپلاستی قرار گیرند، درمان شوند.
- افرادی که از وسایل کمک شنوایی استفاده میکنند اما میخواهند با کمک روشهای جراحی این وسایل را کنار بگذارند. البته این افراد باید از سلامت عمومی خوبی برخوردار باشند تا بتوانند تحت این عمل قرار گیرند.
چه کسانی نمیتوانند تحت عمل جراحی گوش قرار بگیرند؟
افرادی که دارای نقصهای ژنتیکی گوش هستند، افرادی هستند که گوشهایشان بسیار برجسته است یا اسکارهایی روی گوشهای خود دارند، میتوانند به عمل جراحی اتوپلاستی تحت عنوان برونسپاری گوشها (Otoplasty) زیر بیفوقی قرار بگیرند.
به زنان باردار توصیه میشود که از عملهای جراحی که نیازمند بیهوشی هستند خودداری کنند. بهتر است این عمل بعد از زایمان انجام شود.
بیمارانی که برای بیماریهای قلبی یا دیابت درمان مادامالعمر دریافت میکنند، باید قبل از اینکه به عمل جراحی بپردازند با پزشک خود مشورت کنند.
اگرچه عمل اتوپلاستی عموماً عوارض جانبی جدی و خطرناکی ندارد، اما بیماران از نظر فیزیولوژیکی ممکن است با یکدیگر متفاوت باشند. ویژگیهایی مانند سن و نتایج آزمایشهای پزشکی نشان میدهد که آیا یک فرد میتواند به عمل جراحی بپردازد یا خیر.
جلسه مشاوره
در بیشتر موارد، پزشک گوش شما را مورد بررسی قرار داده و در مورد نوع جراحی مورد نیاز تصمیمگیری خواهد کرد. برای بیمارانی که گوش برجسته دارند، اتوپلاستی از طریق ایجاد یک شکاف انجام میشود. جراح باید در موردترمیم اسکارها مهارت داشته باشد و از ایجاد اسکارهای کلونوئیدی جلوگیری کند.
برای کودکان، علاوه بر انتخاب یک جراح ماهر باید یک متخصص بیهوشی متبحر نیز برای کمک به جراح انتخاب شود.
پس از انتخاب جراح، بیمار در مورد روشهای جراحی و نحوه مواجهه با نتایج جراحی با پزشک تبادل نظر میکند. برای بررسی تخصص و تبحر جراح باید از بیماران قبلی در مورد وی تحقیق کنید تا از تجربه آنها حین جراحی نیز آگاه شوید.
قبل از انجام عمل جراحی چه کارهایی باید انجام داد؟
- گوش نباید به عفونت مبتلا باشد زیرا وجود عفونت باعث اختلال در عمل جراحی میشود. ابزارهای جراحی با محل عفونت تماس داشته و ممکن است باعث تشدید عفونت در آینده شوند.
- گوش باید به خوبی قبل از عمل با محلولهای ضدعفونی کننده تمیز شود.
- بیماران باید قبل از انجام عمل جراحی از انجام هر گونه فعالیت سنگینی نظیر تمرینات ورزشی سخت اجتناب کنند تا از بروز آسیبدیدگی بیشتر پیشگیری شود.
- باید استعمال دخانیات را قبل از انجام عمل جراحی ترک کنید زیرا باعث کاهش گردش خون حاوی اکسیژن به زخمها شده و طول دوره بهبودی پس از انجام عمل جراحی را افزایش میدهد.
انواع مختلف عملهای جراحی گوش چه تفاوتهایی با هم دارند؟
عمل جراحی گوش به طرق مختلف انجام میشود که نوع آن به محل آسیب دیده گوش بستگی دارد.
تیمپانوپلاستی
در صورت سوراخ شدن پرده گوش باید عمل جراحی تیمپانوپلاستی برای ترمیم آن انجام شود. یک شکاف در پشت گوش ایجاد شده و یک گرافت پوستی در زیر درام ایجاد شده و سپس شکاف به وسیله بخیه بسته میشود.
تیمپانوپلاستی ماستوئید برای درمان گوش مبتلا به عفونت مزمن در استخوان ماستوئید انجام میشود.
اوسیکولوپلاستی
اوسیکولوپلاستی یک روش برای ترمیم یا تغییر محل استخوانهای گوش با کمک پروتزهای پلاستیکی است.
استاپدکتومی
استاپدوکومی یک روش جراحی دیگر برای گوش میان است که برای برداشتن استخوان رکاب ثابت و جایگزینی آن با میکروپروتزها انجام میشود. پس از انجام این عمل جراحی، شنوایی بهبود مییابد.
کاشت حلزونی
ایمپلنت حلزونی یک دستگاه الکترونیکی است که در گوش داخلی قرار داده میشود تا حس شنوایی در فردی که کاملاً ناشنوا است ایجاد شود. تفاوت بین سمعکها و ایمپلنت حلزونی این است که ایمپلنتهای حلزونی از سلولهای آسیب دیده گوش داخلی برای ارسال سیگنال به مغز استفاده میکند.
اتوپلاستی
اتوپلاستی یک عمل زیبایی است که با هدف تغییر اندازه گوش فرد انجام میشود. امروزه اتوپلاستی بدون ایجاد شکاف انجام میشود. دوران بهبودی در این نوع عمل کوتاهتر بوده و با ناراحتیهای کمتری نیز همراه است. به هر حال، در بیشتر موارد این عمل به صورت ترکیبی از عمل سنتی و عمل بدون شکاف انجام میشود. سه نوع عمل اتوپلاستی انجام میشوند.
کاهش اندازه گوش
این عمل جراحی زیبایی به منظور کاهش اندازه گوش در مواردی که گوش بسیار بزرگ بوده یا برجستگی زیادی دارد انجام میشود. معمولاً به این عارضه ماکروتیا گفته میشود. در این عمل جراحی هم غضروف پشت گوش برداشته میشود و هم در صورت نیاز پوست اضافی برداشته میشود. در هر دو مورد پس از انجام عمل نیاز به بخیه هست.
برجستهسازی گوش
به این عمل، میکروتیا نیز گفته میشود. در این موارد، گوش فرد، لاله نداشته یا لاله گوش وی بسیار کوچک است. جراح از غضروفی که از قفسه دندهها یا قسمتهای دیگر گوش برمیدارد و آن را قالب گوش میکند برای بزرگ کردن گوشهای کوچک استفاده میکند.
پینینگ گوش
این یکی از شایعترین جراحیهای زیبایی است که برای تغییر زاویه گوش و ایجاد تعادل آن با ساختار صورت انجام میشود. در این عمل یک شکاف پشت گوش ایجاد شده و پوست آن را چین میدهند تا گوش به سر نزدیکتر شود.
مراقبتهای پس از عمل جراحی گوش
در هفته اول پس از جراحی گوش، ممکن است مادهای غلیظ و تیره رنگ همراه با خون از گوش ترشح شود که باید به آرامی با استفاده از محلول پراکسید تمیز شود. ورود آب به گوش باید جلوگیری شود زیرا ممکن است باعث ابتلا به عفونت شود. برای جلوگیری از ورود آب به گوش، میتوانید از پنبه استفاده کنید. هر شکافی که در پشت گوش یا داخل گوش ایجاد شده باشد باید به طور منظم تمیز شده و سپس روی آن پماد مالیده شود. در دوران بهبودی، بدون مجوز پزشک، شنا کردن یا انجام فعالیتها و ورزشهای سنگین توصیه نمیشود. همچنین، در دو هفته اول دوران بهبودی، از راه بینی نفس کشیدن توصیه نمیشود و باید در حد امکان با دهان باز سرفه کرده یا عطسه کرد تا گوش آسیب نبیند. مراقبتهای بعدی شامل انجام آزمایشهای شنوایی میشود که باید در صورت لزوم توسط جراح به صورت هفتگی یا ماهیانه انجام شود تا از روند بهبودی مطمئن شوید.
چه مدت پس از انجام اتوپلاستی میتوانم به محل کار خود بازگردم؟
بیشتر بیمارانی که شغل آنها به گونهای است که آسیب و ضربهای به گوش آنها وارد نمیشود میتوانند پس از حدود دو هفته به محل کار خود بازگردند و در برخی دیگر از مشاغل این زمان طولانیتر خواهد شد. به عنوان مثال:
- اگر بیمار داروهای مسکن مخدر مصرف میکند باید مدت بیشتری مرخصی بگیرد.
- برای برخی بیماران که موی کوتاه دارند، حتی اگر احتمال آسیبدیدگی گوش کم باشد باید به دلیل وجود تورم و کبودی تا دو هفته مرخصی بگیرید.
چه موقع میتوانم به فعالیتهای روزمره و عادی خود بپردازم؟
بهتر است 7 تا 10 روز استراحت کنید و از انجام فعالیتهای فیزیکی سنگین نیز تا حدود 3 هفته اجتناب کنید. پزشک ممکن است دستورالعملی برای راهنمایی بیمار در مورد نحوه افزایش فعالیتها تا رسیدن به سطح عادی ارائه کند.
پزشک ممکن است به شما توصیه کند که مدت طولانیتری از انجام برخی ورزشهای پربرخورد که ممکن است به گوش آسیب وارد کنند پرهیز کنید. به عنوان مثال ممکن است لازم باشد که به مدت 3 تا 6 ماه از انجام ورزشهای پربرخورد اجتناب کنید تا احتمال آسیبدیدگی گوش جدید شما کاهش یابد.
تورم و کبودی ناشی از انجام عمل جراحی اتوپلاستی چه موقع برطرف میشود؟
بهبودی کامل ممکن است 6 هفته طول بکشد اما معمولاً بهبودی تدریجی در مدت زمانی بین 2 تا 3 هفته آغاز میشود. در این موقع، بخش قابل توجهی از تورم برطرف شده و بقیه نیز پس از 5 تا 6 هفته از بین خواهد رفت.
برای عمل جراحی گوش چه رژیم غذایی مناسب است؟
- عمل جراحی گوش تحت بیهوشی عمومی انجام میشود که ممکن است باعث سرگیجه، حالت تهوع یا استفراغ در برخی بیماران شود بنابراین بیماران باید پس از انجام عمل جراحی از یک رژیم غذایی سبک پیروی کنند.
- یک روز پس از انجام عمل جراحی میتوانید رژیم غذایی عادی خود را ادامه دهید که باید حاوی برخی ویتامینها و غذاهای سرشار از آهن برای جبران خون از دست رفته حین عمل جراحی باشد.
- معمولاً بیماران به مدت چند روز نمیتوانند دهان خود را به طور کامل باز کنند بنابراین باید مایعات بیشتری به رژیم غذایی آنها افزوده شود.
عوارض جانبی موقتی ناشی از انجام عمل جراحی گوش چیست؟
بعد از انجام جراحی گوش معمول است که تورم و حساسیت به لمس در این ناحیه ایجاد شود. برای کاهش این عوارض، استفاده از یخ و داروهای ضد درد بدون نیاز به نسخه پزشک توصیه میشود.
بعضی از بیماران ممکن است احساس گزگز در قسمت بیرونی گوش خود کنند که با گذر زمان بهبود مییابد. خطراتی نظیر خونریزی و عفونت پس از انجام جراحی اتوپلاستی به ندرت گزارش شدهاند. کودکانی که این نوع جراحی را تجربه میکنند، ممکن است با مشکلاتی مانند خونریزی و کمآبی بدن در مراحل پس از جراحی روبرو شوند.
احتمال ابتلا به عفونتهای جراحی نیز وجود دارد و به همین دلیل بیماران باید از دخانیات خودداری کنند. همچنین، ممکن است بیماران برای مدتی حساسیتهای پوستی در اطراف گوش خود تجربه کنند.
آیا پس از انجام عمل جراحی گوش، اسکاری باقی میماند؟
در بیشتر جراحیهای گوش، یک شکاف برای انجام عمل ایجاد میشود که ممکن است جایان باقی بماند. اگر جراحی توسط جراحانی که تبحر بیشتری دارند انجام شود این اسکار بسیار جزئی بوده و کمتر جلب توجه خواهد کرد. پس از انجام عمل جراحی، شکاف به وسیله بخیه بسته میشود که ممکن است باعث چین خوردن پوست و ایجاد اسکار شود.
این اسکارها معمولاً مشهود نیستند و جلب توجه نمیکنند زیرا شکاف در بیشتر موارد، پشت چین و چروکهای گوش ایجاد میشود بنابراین زمانی این اسکارها مشخص میشوند که گوش را جلو ببرید. بیمار همیشه میتواند از روشهایی برای پوشاندن اسکارهای مشهود استفاده کند. با روش اضافه کردن پیگمنت ها به محل اسکار میتوان پوست را پوشاند و باعث شد که اسکار با رنگ پوست اطراف سازگارتر شود.