کهیر یک نوع ورم روی پوست است که اغلب باعث خارش میشود و میتواند در هر قسمتی از پوست ظاهر شود. علت این ورمها ممکن است متفاوت باشد و اندازه آنها نیز میتواند از یک نقطه کوچک شروع شده و تا به اندازه یک بشقاب بزرگ شود. آنها ممکن است به هم متصل شده و اندازههای بزرگتری ایجاد کنند. کهیر اغلب طی ۲۴ ساعت یا کمتر از بین میرود و پس از محو شدن کهیر قبلی، ممکن است جای آن با یک کهیر جدید پر شود. بنابراین ممکن است کهیر برای چند روز یا بیشتر طول بکشد. یک دوره بروز کهیر معمولاً کمتر از ۶ هفته طول میکشد و این نوع کهیر را “کهیر حاد” مینامند. اگر کهیر بیش از ۶ هفته طول بکشد، به آن “کهیر مزمن” میگویند. کهیر حاد اغلب در اثر آلرژی ایجاد میشود، اما میتواند دلایل دیگری نیز داشته باشد. اصطلاح پزشکی برای کهیر “اورتیکاریا” یا “آنژیوادم” است که زمانی که تاولهای کهیر به عمق پوست نفوذ کنند، باعث تورم پلکها و لب میشود. در این صورت، فرد نیاز به مراقبتهای اورژانسی پزشکی خواهد داشت.
علت بیماری
چند علت برای کهیر شناسایی شده است. در بیماران دچار کهیر حاد غالبا میتوان محرکها را شناسایی نمود . محرکهای شایع عبارتند از آلرژیزاها، آلرژیزاهای کاذب غذایی (یعنی غذاها یا افزودنیهای غذایی که حاوی هیستامین هستند یا ممکن است باعث آزادسازی مستقیم هیستامین شوند مثل توت فرنگی، گوجه فرنگی، نگهدارندهها و مواد رنگدهنده)، گزش حشرات، دارو یا عفونتها. کهیر میتواند ناشی از واکنشهای آلرژیک به داروها، به خصوص آنتیبیوتیکها و ناشی از باز شدن مستقیم گرانولهای ماستسلها توسط برخی داروها، از جمله آسپیرین، داروهای ضدالتهاب غیراستروییدی، مواد حاجب، شلکنندههای عضلانی، مخدرها و وانکومایسین باشد. محرک های فیزیکی (مثل گرما، سرما ، لرزش و فشار) و فعالیت یا محرکهای دیگری که دمای مرکزی بدن را افزایش میدهند نیز میتوانند در برخی بیماران، احتمالا از طریق فعال سازی مستقیم ماست سلها، باعث ایجاد کهیر شوند.شایعترین دلایل ایجاد کهیر به قرار زیر است:
- داروها؛ تقریباً تمام داروها توانایی ایجاد کهیر را دارند، از جمله آسپیرین
- گزش حشرات؛ عفونت های ویروسی؛ بیماریهای خود ایمنی؛ دیس پروتئینمیها (وجود پروتئینهای غیرطبیعی به مقدار زیاد در خون)
- سرطانها، به خصوص سرطان خون
- مواجهه با حیوانات، خصوصاً گربه ها
- خوردن تخم مرغ، میوه، آجیل، یا صدف. سایر غذاهای نیز میتوانند در شیرخواران
- باعث بروز کهیر شوند، اما نه در بزرگسالان
- رنگهای افزودنی غذایی و نگهدارندهها
- بیماری های عفونی و عفونتها قارچی، ویروسی یا باکتریال
ضایعات کهیری و آنژیوادمای به وسیله التهاب پوستی ایجاد می شوند. در برخی موارد کهیر و آنژیوادما هنگامی شروع می شود که سلولهای خاصی به نام ماست سل ها، هیستامین و دیگر ترکیبات شیمیایی را در جریان خون و پوست آزاد می کند.واکنش های حساسیتی و آلرژیک به دارو و غذا می تواند منجر به ایجاد کهیر و آنژیوادما گردد.
علائم کهیر
علاوه بر شکل ظاهری لکههای کهیر که به صورت نواحی قرمز یا صورتی رنگ و کمی برجسته دیده میشوند، سایر علائم کهیر عبارت است از:
- خارش شدید
- به صورت تکی یا گروهی دیده میشود.
- متورم شدن ناحیه درگیر شده
- اندازه متغیر لکهها (لکههای کوچک کهیر اغلب به هم میپیوندند و لکههای بزرگتری را تشکیل میدهند)
- حالت موقتی دارند و ظرف چند ساعت، چند مرتبه محو و دوباره ظاهر میشوند (البته اغلب به طور کامل از روی پوست محو نمیشوند)
در موارد نادری ممکن است کهیر همراه با سوزش یا درد شدید باشد و یا علائم کبودی و خونمردگی در جای آن باقی بماند.
درمان
در اغلب موارد، کهیر به هیچ نوع درمانی نیاز ندارد. شما میتوانید برخی داروهای مختلف که از زمانهای گذشته در درمان کهیر مؤثر بودهاند را مصرف کنید. به طور معمول شما فقط باید صبر کنید تا کهیر خود به خود خوب شود. تنها زمانی که کهیر در حال قطع راههای تنفس شماست، باید نگران شوید. اگر کهیرها در دهان یا اطراف گردن شما بود و نفس کشیدن را برایتان سخت کرد، در این صورت شما باید نزد پزشک بروید. علت این است که اگر کهیر بیش از اینها بزرگ شد، میتواند نفس کشیدن را برای شما غیرممکن کند.
اجتناب از محرکهای شناخته شده
کهیر یکی از مشکلات پوستی است که ممکن است با علائمی همچون خارش، قرمزی و التهاب همراه باشد. برای کاهش خارش کهیر، رعایت محدودیتهای مختلف میتواند مفید باشد. در ادامه به برخی از این محدودیتها اشاره میشود:
۱. اجتناب از محرکها: سعی در اجتناب از هرگونه علل شناخته شده یا مشکوک کهیر مهم است. اگرچه تعیین علل کهیر حاد ممکن است، اما علل کهیر مزمن اغلب ناشناخته است.
۲. محدودیت رژیم غذایی: یک رژیم غذایی با محدودیت خیلی زیاد انتخاب نکنید مگر اینکه محرک بودن غذا تأیید شده باشد. حذف مواد غذایی مهم و موردنیاز باید تحت نظارت انجام شود.
۳. سالیسیلاتها: سالیسیلاتها نه تنها در آسپیرین بلکه در میوههای خاص نیز پیدا میشوند. افزودنیهای مواد غذایی مانند تارترازین و بنزوئیک (نمکها و املاح) نیز محرکهای نسبتاً شایع هستند. آسپیرین اغلب علائم کهیر را شدیدتر میکند.
با رعایت این محدودیتها و اجتناب از محرکهای شناخته شده، میتوانید خارش کهیر خود را کاهش دهید و به کنترل آن برسید. در صورتی که علائم شما شدیدتر شده و با رعایت محدودیتها بهبود نیافته است، بهتر است به پزشک خود مراجعه کنید.
قرصهای خوراکی آنتی هیستامین
درمان کهیر معمولاً با استفاده از قرصهای آنتیهیستامین صورت میگیرد. این داروها میتوانند خارش محل کهیر را کاهش دهند و به کنترل آن کمک کنند. آنتیهیستامینهای غیرمسکن معمولاً ترجیح داده میشوند زیرا مؤثرتر هستند و عوارض جانبی کمتری دارند و به طور معمول فرد را خوابآلود نمیکنند.
در مواقعی که خارش بسیار شدید است و نیاز به تسکین فوری دارید، ممکن است از آنتیهیستامینهای مسکن استفاده شود. اما باید به این نکته توجه داشته باشید که این داروها ممکن است فرد را کسل و خوابآلود کنند، بنابراین باید از اثرات مسکن آگاه باشید و در هنگام رانندگی یا کار با ماشینآلات از مصرف آنتیهیستامینهای مسکن خودداری کنید.
گاهی اوقات، استفاده از ترکیبی از آنتیهیستامینها بهتر از استفاده از یک آنتیهیستامین تنها میتواند موثر باشد.
مواد ضد خارش از پیش تهیه شده
استفاده از کرمها و لوسیونهای موضعی ضد خارش مانند لوسیون کالامین ممکن است علائم کهیر را تسکین دهد. در این مورد با پزشک یا داروساز مشورت کنید.
داروهای مورداستفاده برای کهیر شدید
- تزریق آنتی هیستامین:برخی اوقات برای درمان کهیر گسترده و شدید که پلکها و لبها را نیز دربرگرفته است، تزریق آنتیهیستامین نیاز است.درمان اصلی برای تمامی انواع کهیر در بزرگسالان و کودکان، آنتیهیستامین خوراکی نسل دوم که از لیست پایین انتخاب میشود، است. با از بین رفتن کهیر حاد، مصرف آنها متوقف میشود.
- ستیریزین
- لوراتادین
- فکسوفنادین
- دسلوراتادین
- لووستیریزین
- روپاتادین
- بیلاستین
داروهای کورتیکواستروئید
درمان کهیر به چندین روش انجام میشود، از جمله استفاده از داروهای مختلف. داروهایی مانند کورتیکواستروئیدها میتوانند به کاهش تورم، خارش و قرمزی پوست کمک کنند و عموماً برای درمان موارد شدیدتر استفاده میشوند.
آدرنالین/اپی پن
در مواردی که کهیر شدید با آنافیلاکسی (یک واکنش آلرژیک تهدیدکننده حیات) همراه است، تزریق اضطراری آدرنالین ممکن است لازم باشد. برای افرادی که مستعد ابتلا به آنافیلاکسی هستند، توصیه میشود همیشه یک اپی پن (دستگاهی که میتواند در شرایط اضطراری برای تزریق آدرنالین مورد استفاده قرار گیرد) با خود داشته باشند.